Σαν σήμερα, Παρασκευή πρωί, στις 15 Ιουλίου 2005, αναχώρησε γεμάτος γύρη μιας Νέας Γέννησης, ο Ποιητής και Δάσκαλος Σαράντος Παυλέας για ν’ αντικρίσει τις Πύλες των Ήλιων, ισόθεος, όπως χαρακτηριστικά περιγράφει ο ίδιος στο ποίημά του
«γεμάτοι γύρη γέννησης
αντικρίζαμε τις Πύλες των Ήλιων,
ισόθεοι
……………………………………………………………..
και οι ρίζες έστελναν
καινούρια φύλλα και κλαδιά και άνθη
στα δέντρα των Ήλιων».
Ακολουθεί μια σχολική ανάμνηση με τον Σαράντο Παυλέα, όπως την περιγράφει ο Kαθηγητής του τμήματος Φιλολογίας του Α.Π.Θ. Γιώργος Κεχαγιόγλου (απόσπασμα από το βιβλίο που πρόκειται να εκδοθεί και θα αναφέρεται στον Ποιητή και Δάσκαλο Σαράντο Παυλέα με συνεντεύξεις από μαθητές του):
Μια χρονιά, ίσως στην Τρίτη Γυμνασίου, είχε αρχίσει και μας πήγαινε μικρές εκδρομές σε διάφορα μνημεία της Θεσσαλονίκης. Θυμάμαι την επίσκεψη στην Αγία Σοφία. Μας πήγε στην Αγία Σοφία, μας έβαλε να καθίσουμε και λέει:
«Κοιτάξτε αυτά τα κιονόκρανα.»
Τα κοιτάμε. Περνάνε πέντε, δέκα λεπτά.
«Τί εντύπωση σας δίνουν τα κιονόκρανα, σε μία φράση, με δύο τρεις λέξεις.»
Αρχίσαμε εμείς και λέγαμε:
«Διακοσμητικές άκανθες». «Δάσος λουλουδιών και κλαδιών»…..
Αυτά τα κιονόκρανα δείχνουν είτε άκανθες είτε ρόδακες είτε διάφορα ανθέμια, λουλούδια σχηματοποιημένα και μη, τα οποία τις περισσότερες φορές δεν είναι προς στην ίδια κατεύθυνση, κάποτε γέρνουν από την άλλη.
Κάποια στιγμή ένας, δε θυμάμαι ποιος, είπε:
«Πετρωμένα φύλλα ή πετρωμένα αγκάθια.»
Σ’ αυτό, λίγο δίστασε ο Παυλέας, αλλά είπε:
«Όχι, αυτό δεν είναι ακόμα ποίηση.»
Τότε καταλάβαμε ότι προσπαθούσε να μας κάνει μάθημα, πώς γίνεται μία φράση ποιητική, πράγμα που εμείς βέβαια δεν ήμασταν σε θέση τότε να το καταλάβουμε. Αφού μας άφησε να βασανιστούμε κανένα τέταρτο, είπε:
«Ακούστε, αν θέλετε να κάνετε μία περιγραφή από έναν ποιητή, θα πρέπει να αλλάξετε λίγο το νόημα των λέξεων. Ναι, σαν πετρωμένα φαίνονται τα φύλλα αυτά, πετρωμένα φαίνονται και τα κλαδιά αλλά εδώ είναι πετρωμένα τα φύλλα ή κάτι άλλο;»
Άλλα δέκα λεπτά ηρεμία, στο τέλος λέει:
«Πετρωμένος άνεμος.»
…Ναι, σαν πετρωμένα φαίνονται τα φύλλα αυτά, πετρωμένα φαίνονται και τα κλαδιά αλλά εδώ είναι πετρωμένα τα φύλλα ή κάτι άλλο; Άλλα δέκα λεπτά ηρεμία, στο τέλος λέει: Πετρωμένος άνεμος.
Οπότε καταλαβαίνεις τη διαφορά του τρόπου σκέψης του. Δηλαδή μ᾽ αυτά τα παραδείγματα σε έβαζε μέσα στο ποιητικό παιχνίδι. Πού να σκεφτούμε εμείς, ότι αυτό που λείπει, που δε φαίνεται, το πετρωμένο, εκείνο που γέρνει, είναι ο άνεμος και όχι τα ίδια τα φύλλα, που είναι το πρώτο που βλέπεις στην κυριολεκτική γλώσσα, στην εικόνα.
Με μια λέξη, μας άφησε να βασανιστούμε ένα μισάωρο, αλλά μετά μας έδωσε να καταλάβουμε ποια είναι η έννοια της μεταφοράς.
